Co oznacza podwyższone oraz wysokie CRP u dziecka? Przyczyny

Podwyższone CRP u dziecka najprawdopodobniej spowodowane jest infekcją. Stężenie białka C reaktywnego w krwi pomaga ustalić przyczynę infekcji. CRP nieprzekraczające 40 mg/L najczęściej jest wynikiem infekcji wirusowej, na którą antybiotyk nie zadziała!

Wysoki wynik CRP – 100 mg/L lub wyższy, wskazuje na zakażenie bakteryjne i konieczność leczenia antybiotykiem. Może oznaczać również zatrucie toksynami, zapalenie wątroby czy inną chorobę związaną ze stanem zapalnym. 

Norma CRP dla dzieci

Wynik, który nie wzbudza powodów do niepokoju to poziom CRP poniżej 8 mg/L – jest to norma dla starszych dzieci oraz dorosłych. W przypadku noworodków i niemowlaków CRP nie powinno przekraczać 5 mg/L. Po porodzie najczęściej stabilizuje się na poziomie nie przekraczającym 3 mg/L.

Podwyższone i wysokie CRP u dziecka – co może oznaczać?

Podwyższony lub wysoki wynik CRP jest najczęściej oznaką infekcji lub stanu zapalnego. Z punktu widzenia skuteczności leczenia, w tym zastosowania antybiotyków – ważne jest ustalenie, czy mamy do czynienia z infekcją wirusową, czy bakteryjną. Można to ustalić na podstawie wyniku badania CRP (wynik wyrażony jest w mg/L).

CRP 20, 30 i 40

To stężenia, które wskazują na duże prawdopodobieństwo rozwoju infekcji wirusowej. Infekcje tego typu są charakterystyczne dla większości zakażeń górnych dróg oddechowych oraz przeziębienia i grypy. Za wirusowe infekcje odpowiedzialne są głównie wirusy RSV, HSV, EBV (ang. Epstein-Barr Virus), rinowirusy, adenowirusy oraz wirusy grypy i paragrypy.

Szczególnie w przypadku infekcji gardła, która objawia się silnym bólem i obecnością nalotu ropnego na migdałkach – stężenie CRP może wzrastać. Najczęściej, jeżeli CRP nie przekracza 40 możemy mieć do czynienia z mononukleozą, wywołaną przez wirusa EBV.

ZOBACZ TEŻ: jak odróżnić anginę od mononukleozy?

Infekcje wirusowe leczy się objawowo, w żadnym wypadku nie stosuje się antybiotyków.

CRP 40 – 100

Dziecko z CRP 40 – 100 ma najprawdopodobniej rozwijającą się infekcję bakteryjną, w przypadku której stosuje się leczenie antybiotykiem. Zakażenia miejscowe np. wywołana przez paciorkowce bakteryjna angina ropna, rozwijająca się w gardle – może powodować podniesienie CRP powyżej 40. Również inne infekcje bakteryjne związane z zakażeniem dróg moczowych czy układu pokarmowego (Escherichia coli, Salmonella, Helicobacter pylori) mogą powodować wzrost białka C reaktywnego.

CRP służy również do monitorowania skuteczności leczenia – po zastosowaniu antybiotyku CRP powinno spadać.

Jeżeli dziecko nie ma objawów infekcji, to CRP powyżej 40 świadczy o nasilającym się stanie zapalnym toczącym się w organizmie. Wymaga to dalszej diagnostyki i konsultacji z lekarzem.

CRP 100 – UWAGA!

Wysokie CRP u dziecka – na poziomie 100 oraz wyższe wartości wskazują na groźne zakażenia o podłożu bakteryjnym. Mogą oznaczać również nasilony stan zapalny, zatrucie toksynami lub uszkodzenie wątroby.

W tym wypadku wskazana jest pilna konsultacja z lekarzem!

W szczególnych przypadkach poziom CRP może wzrosnąć nawet kilkadziesiąt razy ponad normę – bardzo wysokie CRP może przekraczać nawet 1000 mg/L (np. zapalenie płuc).

Czy jest coś takiego jak za niskie CRP?

Nie ma czegoś takiego jak zbyt niskie CRP – wynik badania nie może być „za niski”. W diagnostyce laboratoryjnej obowiązuje ściśle określona norma – od 0 do 8 wynik uznawany jest za prawidłowy.

Jak szybko zbadać poziom CRP u chorego dziecka?

U dzieci, szczególnie tych poniżej 5 roku życia krew do badania pobiera się z opuszka palca. Pozwala to zaoszczędzić dziecku „traumy igłowej” przy pobieraniu krwi z żyły. Aby sprawdzić jaki jest wynik CRP wystarczy niewielka kropla krwi.

Z pomocą przychodzą szybkie testy diagnostyczne wykonane w technologii point of care. Dostępne w aptekach testy paskowe CRP pozwalają na uzyskanie wyniku badania krwi z palca w ciągu zaledwie kilku minut, co umożliwia podjęcie szybkiego i skutecznego leczenia.

Test CRP zgodny z rekomendacjami lekarzy powinien oznaczać białko CRP w zakresie, co najmniej 8 -100 mg/L! 

Kiedy wykonywać test CRP u dzieci?

Badanie wykonuje się w przypadku:

• występowania objawów grypopodobnych lub przeziębienia
• podejrzenia stanu zapalnego
• infekcji dróg oddechowych
• infekcji gardła
• zapalenia gardła, anginy i migdałków podniebiennych
• mononukleozy zakaźnej (EBV)
• zapalenia ucha środkowego
• zapalenia krtani, tchawicy i oskrzeli

Jak wykonać test CRP?

Większość ostrych zakażeń dróg oddechowych (nawet ponad 80%) ma podłoże wirusowe – przy których CRP jest zazwyczaj niskie lub lekko podwyższone.

Bibliografia:

[1] Sapilak B. i wsp.: Ocena przydatności oznaczeń białka C-reaktywnego metodami półilościową i ilościową w diagnostyce infekcji górnych dróg oddechowych, Family Medicine & Primary Care Review 2012, 14, 3: 431–433.
[2] Jaye D.L., Waites K.B.: Clinical applications of C-reactive protein in pediatrics. Pediatr. Infect. Dis. J. 1997, 16, 735-47.
[3] Huddy J. at all : Point-of-care C reactive protein for the diagnosis of lower respiratory tract infection in NHS primary care: a qualitative study of barriers and facilitators to adoption, BMJ Open 2016.
[4] A. Muszyńska i wsp.: Przydatność szybkich testów CRP (NycoCard II® CRP) w codziennej pracy lekarza rodzinnego w aspekcie racjonalizacji wskazań do antybiotykoterapii w ostrych infekcjach, Family Medicine & Primary Care Review 2007, 9, 4: 998–1006.
[5] Biernat M.: Zakażenia górnych dróg oddechowych.