Objawy chorych nerek łatwo przeoczyć – warto wykonywać kontrolne badanie nerek

Objawy chorych nerek są często niezauważalne. Nerki nie bolą! O tym, że nie działają prawidłowo, co drugi z pacjentów dowiaduje się „przy okazji”. Często, w tych przypadkach – na leczenie jest stosunkowo późno. 

Dziś ponad 4,5 mln Polaków ma chore nerki! Lekarze apelują – wystarczą proste badania krwi i moczu! Sprawdź, jak wygląda profilaktyczne badanie nerek.

Objawy chorych nerek łatwo przeoczyć… 

Pamiętaj! Nawet całkiem uszkodzone nerki często nie dają żadnych charakterystycznych objawów. Największym problemem jest to, że nerki nie bolą!

Nefrolodzy biją na alarm – co dziesiąty Polak choruje na nerki i najczęściej nie zdaje sobie z tego sprawy.
Wiele osób przedwcześnie umrze z powodu braku diagnozy i niepodjętego leczenia.

Chore nerki objawy:

• nadciśnienie tętnicze
• zmęczenie
• anemia (niedokrwistość)
• bóle głowy
• skurcze np. łydek w nocy
• świąd skóry
• bóle kostne
• osłabienie siły mięśniowej
• nudności
• płytki oddech
• obrzęki będące następstwem nagromadzenia produktów przemiany materii oraz zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej

Jak widać, powyższe objawy nie są charakterystyczne i bardzo często zdarza się, że pacjent nie ma świadomości, że chodzi właśnie o nerki!

Statystycznie każdego roku ponad 80 tys. osób umiera z powodu nierozpoznanej choroby nerek! 

Wczesne wykrycie chorób daje szanse na skuteczne i szybkie wyleczenie. Warto wykonywać cykliczne badania moczu oraz krwi w celach profilaktycznych.

Warto zatem wykonywać profilaktyczne badanie nerek

Badania krwi i moczu zawarte w profilu nerkowym pozwalają ocenić funkcję wydalniczą nerek. Mogą stanowić podstawę do wykrywania uszkodzenia nerek. Dodatkowo są ważnym elementem profilaktyki, ponieważ objawy chorych nerek można przegapić.

Wykonywanie podstawowych badań moczu pozwala na monitorowanie przebiegu przewlekłych schorzeń nerek i służy również do monitorowania ich funkcji – po przeszczepach i przy terapii lekami nefrotoksycznymi.

ZOBACZ TEŻ: jak pobrać mocz do badania?

1. BADANIA PODSTAWOWE: 

Badania o zasadniczym znaczeniu w kierunku oceny funkcjonowania nerek powinny być wykonywane kontrolnie raz na 12 miesięcy. Można je wykonać prywatnie w większości laboratoriów medycznych.

• Mocz – analiza ogólna z osadem

* badanie ogólne moczu pozwala na określenie parametrów biochemicznych (białko, ciała ketonowe, urobilinogen, bilirubina, glukoza) oraz ocenę ciężaru właściwego, pH, barwy czy przejrzystości. Dodatkowo oglądany pod mikroskopem osad pozwala na ocenę elementów mogących znajdować się w moczu (bakterie, leukocyty, erytrocyty, nabłonki czy kryształy).

• Albumina w moczu – można wykonać również testem z apteki

* obecność w moczu albuminy w stężeniu powyżej 10 mg/L wskazuje na nieprawidłowe działanie nerek.

• Kreatynina + eGFR (wskaźnik przesączania kłębuszkowego)
• Kwas moczowy
• Mocznik

* nieprawidłowe usuwanie produktów przemiany materii powoduje wzrost stężenia w krwi kreatyniny, kwasy moczowego i mocznika.

2. DIAGNOSTYKA ROZSZERZONA:

a) Parametry biochemiczne – enzymy, metabolity, białka:

• Elektrolity (Na,K,Cl)

* nieprawidłowa ilość elektrolitów w krwi może sugerować zaburzoną gospodarkę wodno-elektrolitową (wchłanianie zwrotne elektrolitów w nerkach).

• Cystatyna c 

* czynnik prognostyczny chorób sercowo-naczyniowych związanych z zaburzeniami funkcji nerek oraz przewlekłej choroby nerek. Poziom Cystatyny c może być zwiększony w chorobach nowotworowych, przy zażywaniu niektórych leków oraz jest zależny od stanu tarczycy.

b) Czynniki infekcyjne:

• Posiew moczu

* posiew jest badaniem mikrobiologicznym pozwalającym na diagnostykę zakażeń układu moczowego. Pozwala na identyfikację bakterii powodującej infekcję.

c) Czynniki immunologiczne (autoprzeciwciała):

• Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA 1)
• Autoprzeciwciała przeciwko receptorowi dla fosfolipazy A2 (anty-PLA2R)

*  czynniki immunologiczne uszkadzające nerki mogą być związane z chorobami autoimmunologicznymi takimi jak pierwotne błoniasto kłębuszkowe zapalenie nerek czy toczeń rumieniowaty układowy.

3. BADANIA DODATKOWE

• Ferrytyna

* stężenie ferrytyny w surowicy krwi bywa podwyższone u około 35-70% chorych na raka nerki.

Badanie nerek wykorzystywane w diagnostyce laboratoryjnej pozwala na wczesne wykrycie nieprawidłowości, nawet gdy objawy choroby nerek są niewidoczne. Umożliwiają skuteczniejszą prewencję spowalniając postęp choroby.

Wczesne badania przesiewowe pod kątem funkcjonowania nerek pozwalają na wykrycie wczesnego stadium choroby oraz umożliwiają skuteczniejszą prewencję spowalniając jej postęp.

Znajomość wczesnych wskaźników przesiewowych stanu przedklinicznego umożliwia objęcie profilaktyką osób z grup o podwyższonym ryzyku rozwoju przewlekłej choroby nerek.

ZOBACZ TEŻ: białko w moczu – przyczyny

Bibliografia:

[1] Zdrojewski Z.: Nerki w chorobach autoimmunologicznych, Postępy Nauk Medycznych s2/2011, s. 50-60.
[2] Lewandowicz A., Imiela J.: Cystatyna C w diagnostyce przewlekłej choroby nerek, NEPHROL. DIAL. POL. 2007, 11, 126-132.
[3] Olivier J. Wouters at all,: Early chronic kidney disease: diagnosis, management and models of care, NATURE REVIEWS | NEPHROLOGY VOLUME 11 | AUGUST 2015 | 491.
[4] Lisowska-Myjak B.: Laboratoryjne wskaźniki ostrego uszkodzenia nerek oznaczane w moczu i w surowicy, Forum Nefrologiczne 2010, tom 3, nr 2.
[5] Matys U. i inni : Ocena funkcji nerek u pacjentów z cukrzycą kierowanych na zabiegi przezskórnych interwencji wieńcowych, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVI, nr 3, 2013.