Objawy zapalenia jelita grubego i polipów, objawy raka jelita grubego

Objawy chorych jelit często można zauważyć we wczesnym stadium choroby. Nawet niewielkie sygnały organizmu nie powinny być lekceważone. Ważne są również regularne badania! 

Objawy raka jelita grubego to głównie bóle brzucha, osłabienie, wzdęcia i zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia), krwawienie z odbytu, anemia czy utrata masy ciała. Podobnie wyglądają objawy zapalenia jelit oraz polipów jelita grubego – w wielu przypadkach mogą powodować podobne dolegliwości. Wczesne wykrycie choroby daje największe szanse na rozpoczęcie skutecznego leczenia.

Zapalenie jelita grubego objawy

Nieswoiste zapalenie jelita grubego powoduje stan zapalny błony śluzowej, który prowadzi do krwawiących ubytków w jelicie grubym. Z tego powodu dominującym i najczęściej występującym objawem zapalenia jelita grubego jest biegunka. Choroba zapalna jelita charakteryzuje się występowaniem okresów zaostrzeń objawów oraz okresów remisji – o różnym czasie trwania.

W przypadku osób, które mają zapalenie jelita grubego objawy mogą występować jako:

• biegunki – oddawanie kału w dużej częstotliwości
• stolec o małej objętości, co jest wynikiem zmian zapalnych
• ból brzucha, często w dolnym lewym kwadrancie lub w odbytnicy
• gorączka, osłabienie
• krew w kale (utajona lub widoczna makroskopowo)
• aftowe zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (afty występujące na języku, wargach, podniebieniu i ścianie gardła)
• zmniejszenie masy ciała
• zaparcia
• w przypadku zmian zapalnych w samej odbytnicy może się pojawić tylko krwista biegunka z towarzyszącym niekiedy silnym parciem, bólem i nietrzymaniem stolca
• u osób starszych może sporadycznie występować zaparcie (jako wynik skurczu odbytu)
• zwiększona tendencja do powstawania przetok okołoodbytniczych, ropni czy perforacji jelit
• zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju raka jelita grubego

Zapalenie jelita grubego objawy pozajelitowe:

• oczne (zapalenie nadtwardówki, tęczówki, błony naczyniowej, owrzodzenie rogówki)
• stawowo-mięśniowe (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie stawów)
• skórne (piodermia zgorzelinowa, rumień guzowaty, martwicze zapalenie naczyń krwionośnych skóry)
• układu moczowego (zapalenie nerek – śródmiąższowe lub kłębuszkowe)
• wątroby i dróg żółciowych (pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych, uszkodzenie wątroby)

Objawy raka jelita grubego, które należy sprawdzić!

Trzeba pamiętać, że czas – od pojawienia się pierwszych symptomów choroby nowotworowej – do momentu rozpoznania raka wynosi od kilku dni do ponad 2 lat. 

Jest to niezwykle ważny czas, ponieważ wczesne wykrycie raka poprawia rokowania i wpływa na wynik leczenia!

W przypadku bardziej zaawansowanej choroby – objawy raka jelita grubego są bardziej wyraźne i łatwiej jest je zauważyć. Wpływ na występowanie poszczególnych symptomów ma umiejscowienie guza (w jakiej części jelit się znajduje) oraz wiek.

Rak jelita grubego objawy:

1. Krwawienie z odbytu i krew utajona

Mowa tutaj o krwi widocznej w kale oraz epizodach krwawienia z odbytu, które łatwo zaobserwować. Krew obecna w stolcu może mieć kolor czerwony lub czarny (jest to efekt trawienia). Czarny kał, określany jako stolec smolisty – jest spowodowany często krwawieniem zlokalizowanym w większej odległości od odbytu. Trzeba pamiętać, że silne krwawienie jest jednym z objawów raka jelita grubego. Zauważając krew w kale przyczyny należy szukać bezwzględnie!

Mikro-krwawienia są często niewidoczne „gołym okiem”. Jest to najczęściej występująca forma krwawienia, która również może oznaczać zmiany nowotworowe jelita grubego. Krew utajoną w kale wykrywają jedynie testy diagnostyczne i badania laboratoryjne.

ZOBACZ TEŻ: krew utajona w kale – rozpoznanie

Każdy zauważony przypadek krwawienia z przewodu pokarmowego powinien zostać zdiagnozowany i zbadany przez lekarza!

2. Zaburzenia rytmu wypróżnień

3. Zaparcie stolca

4. Biegunka

Ważnym sygnałem ostrzegawczym powinna być zmiana rytmu wypróżnień w postaci pojawienia się zaparć lub biegunek. Pojawiające się zaparcia, mogą być związane z zaburzeniami czynnościowymi, jak i mechanicznym zwężeniem światła jelita. Objawy te stwierdza się prawie u 50% chorych.

5. Ból brzucha

6. Guz w jelicie

Wyczuwalny w badaniu palpacyjnym brzucha, jak i badaniu palcem przez odbytnicę.

7. Istotna utrata masy ciała

Niezamierzony spadek wagi występuje nawet u 50% chorych na raka jelita grubego. Jest to spowodowane uciążliwymi symptomami ze strony układu pokarmowego, które powodują zmniejszenie apetytu.

8. Anemia

Utrata krwi w jelicie grubym najczęściej jest niewidoczna gołym okiem (mikroskopowa, krew utajona). Cykliczne krwawienia w jelitach mogą doprowadzić do niedoboru żelaza i/lub niedokrwistości (zmniejszonej liczby erytrocytów i zmniejszonego poziomu hemoglobiny).

9. Przewlekłe zmęczenie, osłabienie, duszność, blada skóra

10. Niedrożność mechaniczna jelit

11. Uczucie niepełnego oddawania kału

Lub stolce „ołówkowe” – zmniejszenie średnicy stolca.

12. Wzdęcia brzucha

13. Ból kolkowy

14. Zwiększona ciepłota ciała

Polipy jelita grubego objawy

Polipy to uwypuklenie śluzówki do światła jelita (do wewnątrz). Część z polipów może po jakimś czasie samoistnie zniknąć, natomiast niektóre mogą ulegać stałemu rozrostowi. Najczęściej stanowią one łagodną formą zmian (tzw. zmiany nienowotworowe). Jednak, w przypadku polipów gruczolakowatych – istnieje ryzyko zmiany charakteru polipa na złośliwy i rozwoju raka jelita grubego.

W przypadku osób, które mają polipy jelita grubego objawy mogą występować jako:

• bóle brzucha – często w dolnej części. Ból ma charakter kurczowy, często jest niemożliwy do dokładnego umiejscowienia
• u kobiet ból brzucha może przypominać ból menstruacyjny, natomiast u mężczyzn – ból związany z zapaleniem pęcherza moczowego
• krwawienie z odbytu – w mocnych krwawieniach kolor kał jest bardzo ciemny, tak jak w przypadku raka jelita może pojawić się stolec smolisty – prawie czarny
• pasma śluzu obecne w stolcu
• śluz z odbytu
• wzdęcia i gazy
• obecność biegunek

Bibliografia:

[1] Banaszkiewicz Z., Tojek K., Jarmocik P., Frasz J., Jawień A.: Kliniczne objawy raka jelita grubego – badanie retrospektywne, Współczesna Onkologia (2009) vol. 13; 1 (34–40).
[2] Pawlicki M., Rolski J.: Współczesne koncepcje leczenia raka jelita grubego i odbytnicy. Proktologia 2004; 4: 30-4.
[3] Banaszkiewicz Z., Bujalski D., Jarmocik P., Jawień A.: Rak jelita grubego w wieku podeszłym – badanie retrospektywne. Gastroenterol Pol 2004; 11: 115-20.
[4] Nelke M.: Genetyczna i kliniczna charakterystyka chorych z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego W Poznaniu, 2013.
[5] Zawadzka P.: Nieswoiste zapalenia jelit – wczoraj i dziś, Nowiny Lekarskie 2006, 75, 5, 480-485.