Zapalenie jelita grubego objawy
Nieswoiste zapalenie jelita grubego powoduje stan zapalny błony śluzowej, który prowadzi do krwawiących ubytków w jelicie grubym. Z tego powodu dominującym i najczęściej występującym objawem zapalenia jelita grubego jest biegunka. Choroba zapalna jelita charakteryzuje się występowaniem okresów zaostrzeń objawów oraz okresów remisji – o różnym czasie trwania.
W przypadku osób, które mają zapalenie jelita grubego objawy mogą występować jako:
- biegunki – oddawanie kału w dużej częstotliwości
- stolec o małej objętości, co jest wynikiem zmian zapalnych
- ból brzucha, często w dolnym lewym kwadrancie lub w odbytnicy
- gorączka, osłabienie
- krew w kale (utajona lub widoczna makroskopowo)
- aftowe zapalenie błony śluzowej jamy ustnej (afty występujące na języku, wargach, podniebieniu i ścianie gardła)
- zmniejszenie masy ciała
- zaparcia
- w przypadku zmian zapalnych w samej odbytnicy może się pojawić tylko krwista biegunka z towarzyszącym niekiedy silnym parciem, bólem i nietrzymaniem stolca
- u osób starszych może sporadycznie występować zaparcie (jako wynik skurczu odbytu)
- zwiększona tendencja do powstawania przetok okołoodbytniczych, ropni czy perforacji jelit
- zwiększone prawdopodobieństwo rozwoju raka jelita grubego
Zapalenie jelita grubego objawy pozajelitowe:
- oczne (zapalenie nadtwardówki, tęczówki, błony naczyniowej, owrzodzenie rogówki)
- stawowo-mięśniowe (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, zapalenie stawów)
- skórne (piodermia zgorzelinowa, rumień guzowaty, martwicze zapalenie naczyń krwionośnych skóry)
- układu moczowego (zapalenie nerek – śródmiąższowe lub kłębuszkowe)
- wątroby i dróg żółciowych (pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych, uszkodzenie wątroby)
Objawy raka jelita grubego, które należy sprawdzić!
Trzeba pamiętać, że czas – od pojawienia się pierwszych symptomów choroby nowotworowej – do momentu rozpoznania raka wynosi od kilku dni do ponad 2 lat.
Jest to niezwykle ważny czas, ponieważ wczesne wykrycie raka poprawia rokowania i wpływa na wynik leczenia!
W przypadku bardziej zaawansowanej choroby – objawy raka jelita grubego są bardziej wyraźne i łatwiej jest je zauważyć. Wpływ na występowanie poszczególnych symptomów ma umiejscowienie guza (w jakiej części jelit się znajduje) oraz wiek.
Rak jelita grubego objawy:
1. Krwawienie z odbytu i krew utajona
Mowa tutaj o krwi widocznej w kale oraz epizodach krwawienia z odbytu, które łatwo zaobserwować. Krew obecna w stolcu może mieć kolor czerwony lub czarny (jest to efekt trawienia). Czarny kał, określany jako stolec smolisty – jest spowodowany często krwawieniem zlokalizowanym w większej odległości od odbytu. Trzeba pamiętać, że silne krwawienie jest jednym z objawów raka jelita grubego. Zauważając krew w kale przyczyny należy szukać bezwzględnie!
Mikro-krwawienia są często niewidoczne „gołym okiem”. Jest to najczęściej występująca forma krwawienia, która również może oznaczać zmiany nowotworowe jelita grubego. Krew utajoną w kale wykrywają jedynie testy diagnostyczne i badania laboratoryjne.
Każdy zauważony przypadek krwawienia z przewodu pokarmowego powinien zostać zdiagnozowany i zbadany przez lekarza!
2. Zaburzenia rytmu wypróżnień
3. Zaparcie stolca
4. Biegunka
Ważnym sygnałem ostrzegawczym powinna być zmiana rytmu wypróżnień w postaci pojawienia się zaparć lub biegunek. Pojawiające się zaparcia, mogą być związane z zaburzeniami czynnościowymi, jak i mechanicznym zwężeniem światła jelita. Objawy te stwierdza się prawie u 50% chorych.
5. Ból brzucha
6. Guz w jelicie
Wyczuwalny w badaniu palpacyjnym brzucha, jak i badaniu palcem przez odbytnicę.
7. Istotna utrata masy ciała
Niezamierzony spadek wagi występuje nawet u 50% chorych na raka jelita grubego. Jest to spowodowane uciążliwymi symptomami ze strony układu pokarmowego, które powodują zmniejszenie apetytu.
8. Anemia
Utrata krwi w jelicie grubym najczęściej jest niewidoczna gołym okiem (mikroskopowa, krew utajona). Cykliczne krwawienia w jelitach mogą doprowadzić do niedoboru żelaza i/lub niedokrwistości (zmniejszonej liczby erytrocytów i zmniejszonego poziomu hemoglobiny).
9. Przewlekłe zmęczenie, osłabienie, duszność, blada skóra
10. Niedrożność mechaniczna jelit
11. Uczucie niepełnego oddawania kału
Lub stolce „ołówkowe” – zmniejszenie średnicy stolca.
12. Wzdęcia brzucha
13. Ból kolkowy
14. Zwiększona ciepłota ciała
Polipy jelita grubego objawy
Polipy to uwypuklenie śluzówki do światła jelita (do wewnątrz). Część z polipów może po jakimś czasie samoistnie zniknąć, natomiast niektóre mogą ulegać stałemu rozrostowi. Najczęściej stanowią one łagodną formą zmian (tzw. zmiany nienowotworowe). Jednak, w przypadku polipów gruczolakowatych – istnieje ryzyko zmiany charakteru polipa na złośliwy i rozwoju raka jelita grubego.
W przypadku osób, które mają polipy jelita grubego objawy mogą występować jako:
- bóle brzucha – często w dolnej części. Ból ma charakter kurczowy, często jest niemożliwy do dokładnego umiejscowienia
- u kobiet ból brzucha może przypominać ból menstruacyjny, natomiast u mężczyzn – ból związany z zapaleniem pęcherza moczowego
- krwawienie z odbytu – w mocnych krwawieniach kolor kał jest bardzo ciemny, tak jak w przypadku raka jelita może pojawić się stolec smolisty – prawie czarny
- pasma śluzu obecne w stolcu
- śluz z odbytu
- wzdęcia i gazy
- obecność biegunek
Bibliografia:
[1] Banaszkiewicz Z., Tojek K., Jarmocik P., Frasz J., Jawień A.: Kliniczne objawy raka jelita grubego – badanie retrospektywne, Współczesna Onkologia (2009) vol. 13; 1 (34–40).
[2] Pawlicki M., Rolski J.: Współczesne koncepcje leczenia raka jelita grubego i odbytnicy. Proktologia 2004; 4: 30-4.
[3] Banaszkiewicz Z., Bujalski D., Jarmocik P., Jawień A.: Rak jelita grubego w wieku podeszłym – badanie retrospektywne. Gastroenterol Pol 2004; 11: 115-20.
[4] Nelke M.: Genetyczna i kliniczna charakterystyka chorych z wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Kolorektalnej Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego W Poznaniu, 2013.
[5] Zawadzka P.: Nieswoiste zapalenia jelit – wczoraj i dziś, Nowiny Lekarskie 2006, 75, 5, 480-485.