Badania refundowane przez NFZ w przychodni rodzinnej

Jesteś zapisany do przychodni rodzinnej? Uczęszczasz do lekarza „pierwszego kontaktu”? Sprawdź na jakie badania laboratoryjne może skierować Cię lekarz rodziny lub pediatra w ramach wizyty w przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ).

Lekarz rodzinny to przeważnie pierwsza osoba, do której udajemy się po skierowanie na badania krwi oraz moczu, kiedy mamy problemy ze zdrowiem. Badania refundowane przez NFZ, na które może skierować Cię lekarz są ściśle określone.

Aktem prawnym regulującym wykaz badań refundowanych jest Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej (Załącznik nr 1, część IV).

Badania refundowane przez NFZ – wykaz badań krwi

1 Badania hematologiczne:

• morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi
• morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi
• retikulocyty
• odczyn opadania krwinek czerwonych (OB)

2. Badania biochemiczne i immunochemiczne

• Sód (Na)
• Potas (K)
• wapń zjonizowany
• żelazo (Fe)
• całkowita zdolność wiązania żelaza (TIBC)
• stężenie transferryny
• stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c)
• mocznik
• kreatynina
• glukoza
• test obciążenia glukozą
• białko całkowite
• proteinogram
• albumina
• białko C-reaktywne (CRP)
• kwas moczowy
• cholesterol całkowity
• cholesterol-HDL
• cholesterol-LDL
• triglicerydy (TG)
• bilirubina całkowita
• bilirubina bezpośrednia
• fosfataza alkaliczna (ALP)
• aminotransferaza asparaginianowa (AST)
• aminotransferaza alaninowa (ALT)
• gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP)
• amylaza
• kinaza kreatynowa (CK)
• fosfataza kwaśna całkowita (ACP)
• czynnik reumatoidalny (RF)
• miano antystreptolizyn O (ASO)
• hormon tyreotropowy (TSH)
• antygen HBs-AgHBs
• VDRL
• FT3
• FT4
• PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity

3. Badania układu krzepnięcia:

• wskaźnik protrombinowy (INR)
• czas kaolinowo-kefalinowy (APTT)
• fibrynogen

Pozostałe, laboratoryjne badania refundowane

Badania MOCZU

• ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizyko – chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu
• białko w moczu (ilościowo)
• glukoza w moczu (ilościowo)
• wapń w moczu (ilościowo)
• amylaza w moczu (ilościowo)

Badania KAŁU

• badanie ogólne
• pasożyty
• krew utajona – metodą immunochemiczną

Badania MIKROBIOLOGICZNE

• posiew moczu z antybiogramem
• posiew wymazu z gardła z antybiogramem
• ogólny posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella

Wykaz badań można sprawdzić na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia: 
Informacje o świadczeniach – podstawowa opieka zdrowotna

Czy w mojej przychodni jest laboratorium?

Pamiętaj! Na bezpłatne badania wraz ze skierowaniem od lekarza musisz udać się do konkretnego laboratorium / punku pobrań, z którym współpracuje placówka POZ.

Niejednokrotnie zdarza się, że przychodnia posiada swoje laboratorium, które prowadzi na potrzeby zlecanych przez siebie badań. W przeciwnym razie, przychodnia ma zawartą umowę z zewnętrznym laboratorium medycznym / siecią laboratoriów (osobny pomiot medyczny).

Umowę pomiędzy przychodnią i laboratorium zgłasza się do Narodowego Funduszu Zdrowia. NFZ płaci przychodni tzw. „stawkę kapitacyjną”, w której uwzględniony jest również budżet na badania dla pacjentów kierowanych przez przychodnię. Niestety w praktyce pieniędzy na badania wciąż brakuje. Te uwarunkowania powodują powszechną niechęć lekarzy rodzinnych do zlecania badań laboratoryjnych. Dzieje się tak dlatego, że koszt zleconych badań nie jest rozliczany przez NFZ na zasadzie „1 do 1”. Przychodnia płaci za badania z „własnej kiszeni”. Oznacza to że im więcej zleci badań swoim pacjentom – tym więcej za to zapłaci! NFZ płaci co miesiąc stała stawkę za pacjenta, niezależnie od ilości zleconych badań czy wykonanych konsultacji.

Zwróć uwagę czy w przychodni, do której jesteś zapisany znajduje się laboratorium wykonujące badania, czy jedynie punkt pobrań…

Bardzo często zdarza się, że w przychodni znajduje się tylko punkt pobrań materiału do badań. Miej świadomość, że materiał z punktu pobrań zawsze musi zostać przetransportowany do laboratorium wykonującego badania. Bywają przypadki, w których ma to niekorzystny wpływ na wynik badania.

Najlepszą opcją jest taka, w której punkt pobrań znajduje się w tym samym kompleksie / placówce medycznej, co laboratorium wykonujące badania. Wówczas nie ma ryzyka związanego z transportem materiału. Dlatego warto zwracać na to uwagę. Jeśli wykonujesz badania prywatnie – wybierz taką placówkę medyczne, która ma laboratorium na miejscu.

Otrzymałeś wyniki badań krwi z laboratorium i nie wiesz jak je interpretować?

Dowiedź się jak odczytać wyniki badań laboratoryjnych. Jakie dane znajdują się na otrzymanym wyniku, co to jest zakres referencyjny (norma), flagowanie, w jakich jednostkach wyrażone są wyniki.