Domowe sposoby na biegunkę – skuteczne leczenie zależy od jej przyczyny
Domowe sposoby na biegunkę takie jak węgiel aktywowany, elektrolity i dieta – pomagają przyspieszyć powrót do zdrowia. Biegunka może być skutkiem zatrucia pokarmowego, alergii, a także infekcji bakteryjnej lub wirusowej. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe rozpoznanie jej przyczyny.
Większość biegunek wyleczymy samodzielnie. Wyjątek stanowi biegunka bakteryjna, ponieważ wymaga leczenia antybiotykami! Sprawdź jak ją rozpoznać…
Biegunki możemy nabawić się przez spożywanie zanieczyszczonej wody, pokarmów, niedokładne umycie rąk czy złapanie tzw. grypy jelitowej. Ustalenie przyczyny biegunki pozwala na zastosowanie odpowiedniego leczenia.
W rozpoznaniu i leczeniu biegunki warto reagować szybko. Na powikłania (np. silne odwodnienie) narażone są szczególnie dzieci.
Jakie mogą być przyczyny biegunki?
1. Zatrucie pokarmowe
Najczęściej wywołane przez spożywanie nieświeżej żywności, której termin przydatności do spożycia już minął lub poprzez nieodpowiednie przechowywanie żywności w sklepie lub domu.
2. Biegunka wywołana przez bakterie
Bakterie chorobotwórcze mogą przedostać się do naszego układu pokarmowego poprzez wodę pitną, pokarm przygotowany bez należytej dbałości o zasady sanitarne lub niską dbałość o higienę (brudne ręce). Biegunkę bakteryjną może wywołać:
- Escherichia coli
- Campylobacter
- Salmonella
- Shigella
- Yersinia enterocolitica
- Clostridium difficile
Niestety, biegunka wywołana przez bakterie wymaga pilnej konsultacji z lekarzem!
Ten typ biegunki raczej nie obejdzie się bez leczenia antybiotykiem.
3. Zakażenia wirusem
Zarażenie wirusem powodującym biegunkę lub wymioty jest często zwane grypą żołądkową.
Biegunkę wirusową może wywołać:
- Rotawirus
- Adenowirus
- Norowirus
- Astrowirus
4. Alergia pokarmowa
Uczulenie na alergen pokarmowy, który spożywamy może powodować ostrą biegunkę oraz inne dolegliwości. W tym przypadku jest to przypadłość, która nawraca za każdym razem, gdy mamy kontakt z alergenem w spożywanych pokarmach.
Jak rozpoznać przyczynę biegunki?
Na podstawie objawów klinicznych oraz postaci stolca nie można stwierdzić co wywołało biegunkę.Więc zanim zaczniesz stosować domowe leczenie biegunki upewnij się, że nie jest ona spowodowana przez zakażenie bakteryjne – przy którym domowe sposoby na biegunkę nie zatrzymają choroby!
Masz biegunkę? sprawdź stężenie białka CRP w krwi
Choroba może rozwijać się w ekspresowym tempie – pierwsze objawy pojawiają się nawet po 1 dobie od wniknięcia patogenu. Wskaźnikiem świadczącym o zakaźnym charakterze biegunki może być podwyższone CRP w krwi.
Test CRP to proste badanie z nakłucia palca, które mierzy poziom tzw. białka C reaktywnego we krwi pacjenta. Test można zakupić w większości aptek i wykonać samodzielnie w domu.
W przypadku, gdy biegunkę wywołało lekkie zatrucie pokarmowe czy nieświeża żywność test powinien wskazać wynik mieszczący się w normie.
Wynik CRP, który jest podwyższony lub wysoki może oznaczać to, że za bólem brzucha i biegunką kryje się infekcja bakteryjna.
W takim przypadku często leczenie objawowe nie wystarczy i może zachodzić konieczność leczenia antybiotykiem.
Domowe sposoby na biegunkę
Jeśli biegunka zostanie rozpoznana jako zatrucie pokarmowe bądź infekcja wirusowa z pomocą przychodzą domowe sposoby jej leczenia.
1. Węgiel aktywowany
Węgiel aktywowany w postaci tabletek lub kapsułek ma dobre właściwości adsorpcyjne i pomaga oczyszczać układ pokarmowy z toksyn.
2. Probiotyki
Probiotyki pomagają zachować równowagę naturalnej flory jelit i są skuteczne jako leczenie uzupełniające. Najlepiej udokumentowana jest skuteczność szczepów probiotycznych Lactobacillus oraz Saccharomyces boulardii. Naturalne probiotyki zawarte są m.in. w kefirach i kiszonkach.
3. Elektrolity – sód, potas, chlorki
Elektrolity, które można rozpuścić w wodzie uzupełnią niedobór składników mineralnych podczas odwodnienia. Sód i potas są niezbędne do prawidłowego działania organizmu.
4. Dieta – co jeść przy biegunce?
Dieta na biegunkę powinna być oparta o posiłki lekkostrawne, zaleca się jedzenie gotowanych ziemniaków, makaronu, kasz czy ryżu. Aby uzupełnić niedobory warto jeść również niewielkie ilości gotowanego mięsa, bananów, ciemnej czekolady oraz nasiona siemienia lnianego.
5. Nie stosuj leków zapierających
Leki zatrzymujące biegunkę bardzo często jedynie opóźniają usunięcie z organizmu toksyn lub patogenów, które powodują powstanie rozwolnienia.
6. Odpowiednia podaż płynów
Ponieważ podczas biegunki jednym z największych zagrożeń jest odwodnienie – należy systematycznie uzupełniać płyny. Najlepiej pijąc dużą ilość wody.
Biegunka u dzieci
Najczęstszą przyczyną biegunki u dzieci jest infekcja rotawirusami – statystycznie na ostrą biegunkę wywołaną przez tego wirusa przynajmniej 1 raz zachoruje każde dziecko poniżej 3 roku życia. Natomiast najczęstszymi patogenami bakteryjnymi odpowiedzialnym za biegunkę u dzieci są Campylobacteri Salmonella.
Szybka reakcja pomoże uniknąć powikłań!
Biegunka oraz często dodatkowo wysokie temperatury sprzyjają odwodnieniu. U małych dzieci i znacznie odwodnionych dorosłych może zajść konieczność dożylnego podania płynów, aby zachować prawidłowa równowagę wodno-elektrolitową. Jeżeli biegunka u dziecka nie ustępuje, koniecznie udaj się do lekarza.
Kiedy sposoby na biegunkę nie będą przydatne?
Biegunka może być również objawem wielu poważnych chorób układu pokarmowego, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelit czy celiakia (choroba autoimmunologiczna związana z nietoletrancją glutenu).
Udaj się do lekarza, kiedy oprócz biegunki zauważasz inne niepokojące objawy:
- gorączka
- wymioty
- nasilony ból brzucha
- pojawia się krew w kale lub śluz
- biegunka trwa dłużej niż 10 dni
- suchość w ustach, zwiększone pragnienie
- zmniejszone oddawanie moczu
- drżenie mięśni i osłabienie
Bibliografia:
[1] Krajewska K.: Postępowanie w biegunkach, Lek w Polsce, VOL 25 NR 01’15 (284).
[2] Gruchała K.: Nawadnianie organizmu w zaburzeniach równowagi wodno-elektrolitowej. Lek w Polsce Vol 24, 03’14 (275).
[3] Czerwionka-Szaflarska M, Murawska S, Swincow G.: Ocena wpływu doustnego leczenia probiotykiem i/lub doustnym płynem nawadniającym na przebieg ostrej biegunki u dzieci. Przegląd Gastroenterologiczny 2009; 4 (3): 166-172.
[4] Zielińska-Duda H.: Biegunka związana z antybiotykoterapią wywołana przez Clostridium difficile u małych dzieci – obserwacje własne, Pediatria Polska, Vol 88,1, 2013.