Ponadto, w przypadku mononukleozy antybiotyk uszkadza wątrobę dziecka!
W wątrobie ulegają magazynowaniu m.in. kwasy tłuszczowe, fosfolipidy, cholesterol, witaminy A, D, B12 oraz żelazo. Narząd ten pełni również funkcję immunologiczną, odgrywa rolę w termoregulacji oraz modyfikacji endogennych hormonów. Komórki budujące wątrobę – hepatocyty, są miejscem miejscem licznych przemian metabolicznych białek, tłuszczów, węglowodanów oraz bilirubiny. Reasumując, wątroba jest szczególnym narządem, o który trzeba dbać w codziennej profilaktyce zdrowotnej, wykonując również cykliczne badania laboratoryjne jako badania kontrolne!
Wątroba jest jednym z najważniejszych narządów w ciele człowieka.
Kiedy wątroba daje sygnały ostrzegawcze?
Wśród czynników powodujących zaburzenia oraz zmniejszenie wydolności wątroby i pęcherzyka żółciowego, są:
- niewłaściwe odżywianie (stłuszczenia wątroby)
- choroby metaboliczne i zaburzenia sercowo-naczyniowe
- nadużywanie alkoholu lub stosowanie niektórych leków
- zatrucia pokarmowe (zioła, toksyny)
- infekcje (wirusy hepatotropowe)
- niedrożność dróg żółciowych
- nowotwór
Badania laboratoryjne krwi - dla kogo?
Badania są dedykowane jako element rozpoznawania chorób wątroby i powinny być wykonane:
- jako rutynowe badania stanu zdrowia u osób w każdym wieku, zalecanymi (przynajmniej u dorosłych) w odstępach rocznych
- u osób należących do grupy zwiększonego ryzyka chorób wątroby- cierpiących na otyłość, cukrzycę i hiperlipidemię
- w odpowiedzi na zachowania ryzykowne – osoby utrzymujące liczne kontakty homoseksualne, często podróżujące do krajów rozwijających się,
- u osób nadużywających alkohol oraz pacjentów przewlekle leczonych farmakologicznie preparatami potencjalnie uszkadzającymi wątrobę
- u pacjentów po transfuzji krwi bądź preparatów krwiopochodnych
- na podstawie klinicznych objawów choroby mogącej mieć podłoże w dysfunkcji wątroby
Badania wykorzystywane w diagnostyce profilu wątrobowego obejmują parametry ułatwiające wstępne różnicowanie żółtaczek i ocenę głębokości uszkodzenia hepatocytów oraz monitorowanie leczenia bądź progresji chorób wątroby i pęcherzyka żółciowego.
Diagnostyka chorób wątroby - jakie badania:
BADANIA PODSTAWOWE:
Badania o zasadniczym znaczeniu w schorzeniach wątroby tzw. próby wątrobowe
- Aminotransferaza alaninowa (ALT)
- Aminotransferaza asparaginowa (AST)
- Gamma glutamylotransferaza (GGTP)
- Fosfataza alkaliczna (ALP)
- Bilirubina całkowita (BIL TOTAL)
DIAGNOSTYKA ROZSZERZONA:
Parametry biochemiczne – enzymy, metabolity, białka:
- Dehydrogenaza mleczanowa (LDH)
- Cholinoesteraza
- Dehydrogenaza glutaminianowa (GLDH)
Czynniki infekcyjne:
- HBs antygen – met. Ilościowa
- HBs przeciwciała – met. Ilościowa
- HCV przeciwciała – met. Ilościowa
- CMV (Cytomegalovirus) IgG
- CMV (Cytomegalovirus) IgM
Markery nowotworowe:
- CEA
- AFP
Czynniki immunologiczne (autoprzeciwciała):
- Przeciwciała przeciwjądrowe (ANA 1)
- Przeciwciała przeciwmitochondrialne (AMA)
- Przeciwciała przeciwko mięśniom gładkim (ASMA)
- Przeciwciała przeciw mikrosomom nerki i wątroby (LKM)
BADANIA DODATKOWE:
- Proteinogram
- Morfologia krwi
- PT (INR)
- Odczyn Biernackiego (OB)
Badania diagnozujące stan wątroby warto wykonywać regularnie - raz w roku, jako element profilaktyki zdrowia.
Innym przypadkiem, kiedy należy sprawdzić stan wątroby jest pojawienie się objawów sugerujących jej uszkodzenie np. żółtaczki. Wszystkie objawy chorej wątroby znajdziesz tutaj
Bibliografia:
[1] Komorowski M., Cielecka-Kuszyk J., Madaliński K.: Diagnostyka chorób autoimmunizacyjnych wątroby i dróg żółciowych, Journal of Laboratory Diagnostics, 2012, Volume 48, Number 2, 199-203.
[2] Czaja A.:Autoantibodies as prognostic markers in autoimmune liver disease. Dig Dis Sci 2010; 55:2144–2161.
[3] Dembińska-Kieć A., Naskalski J. (red.): Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner, Wrocław, 2002.
[4] Jankowska I., Liberek A., Pawłowska J.: Żółtaczka niemowląt i starszych dzieci-algorytm postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. Medical Science Review – Hepatologia 2012; 12: 5-16.