Dlaczego warto badać się samodzielnie? Samokontrola zdrowia to przewaga na starcie!
Wszechobecny dostęp do informacji i wiedzy medycznej sprawił, że jesteśmy bardziej wyedukowani, świadomi i odpowiedzialni za swoje zdrowie. Wiemy również, że zdrowie każdego z nas w bardzo dużej mierze zależy od działań, które podejmujemy samodzielnie.
Samokontrola to pierwszy etap wykrywania chorób. Dowiedź się dlaczego warto się badań i jak badać się samodzielnie.
Coraz więcej osób na całym świecie, jak również w Polsce korzysta z rosnącej dostępności narzędzi do samokontroli, takich jak domowe testy diagnostyczne, które pozwalają zwiększyć kontrolę nad zdrowiem w zaciszu własnego domu.
Proces samokontroli, czyli monitorowania stanu zdrowia idzie w parze z rosnącym trendem samoleczenia. Wiele leków zmienia swój status z leków dostępnych na receptę – na leki OTC (bez recepty). Wiele z nich oferowanych jest w ramach opieki farmaceutycznej.
Samokontrola wpisuje się w trend pacjenta świadomego swoich potrzeb
Samokontrola zdrowia obejmuje wszelkie działania mające na celu wczesną diagnostykę chorób i schorzeń. Do grupy narzędzi służących do samokontroli możemy zaliczyć badania wykonywane w systemie point of care – czyli np. popularne glukometry do monitorowania glikemii czy testy domowe testy diagnostyczne. Narzędzia te są dostępne praktycznie w każdej aptece.
Apteki są najbardziej dostępnymi placówkami opieki zdrowotnej, z tego względu zapewniają powszechny dostęp do testów diagnostycznych i innych narzędzi do samokontroli.
ZOBACZ TEŻ: ważna rola farmaceuty w profilaktyce i samokontroli zdrowia
Jakie czynniki sprawiły, że w naszym społeczeństwie obserwujemy coraz większy odsetek osób, szukających samodzielnie podłoża swoich problemów zdrowotnych i sposobów profilaktyki?
Wśród nich na pewno można wymienić:
1. Mankamenty publicznej służby zdrowia – w tym problemy z dostaniem się do specjalisty, znikoma ilość programów bezpłatnej profilaktyki, niechęć ze strony lekarzy do kierowania na badania profilaktyczne. Brak odpowiedniej edukacji na temat profilaktyki, badań i zapobiegania.
2. Wzrost zachorowalności na wiele schorzeń, w tym chorób nowotworowych i cywilizacyjnych wśród coraz młodszej części społeczeństwa, która spowodowana jest niewłaściwym stylem życia (brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia, nieodpowiednia dieta, brak badań, samokontroli i profilaktyki)
3. Dezinformacja – pacjent często nie otrzymuje rzeczowej informacji na temat swojego stanu zdrowia oraz metod diagnostyki. Brak odpowiedzi na zasadnicze pytania: jakie badania wykonać? Co mówi wynik badania o moim zdrowiu?… odbiera pacjentowi możliwość zrozumienia stanu organizmu i tym samym wzbudza niepokój.
Domowe testy diagnostyczne – spadkobiercy szybkich testów laboratoryjnych
Przez wiele lat badania diagnostyczne z krwi, moczu czy kału – wykonywane były tylko w profesjonalnych laboratoriach medycznych. Obecnie istnieje możliwość wykonania niektórych z nich w domowym zaciszu.
ZOBACZ TEŻ: rodzaje testów diagnostycznych, zasada działania
Nikogo już nie dziwi ogólna dostępność testów ciążowych czy owulacyjnych wykonywanych w domu z moczu, które są niczym innym jak wyrobami medycznymi do samokontroli.
Testy ciążowe z moczu są wiarygodne i skuteczne – fakt.
Więc dlaczego nie badać się samodzielnie? Za pomocą podobnych technologii innych parametrów z krwi, moczu, kału czy nasienia?
Znaczny postęp technologii i nowoczesnej medycyny spowodował, że naukowcy – klinicyści na bazie doświadczeń opracowali szereg szybkich testów diagnostycznych. Charakteryzuje je wysoka czułość diagnostyczna, duża specyficzność, prostota i krótki czas wykonania. Wszystko po to, aby dać pacjentowi komfortowe narzędzie, które pomoże mu kontrolować zdrowie.
ZOBACZ TEŻ: na ile wiarygodne są domowe testy diagnostyczne
W ostatnich latach panel przesiewowych testów dostępnych dla pacjentów w aptekach dynamicznie się powiększa. Jest to efekt rosnącej świadomości ludzi o potrzebie samokontroli i jej znaczeniu we wczesnym rozpoznawaniu chorób. Ponadto, jest to rezultat licznych mankamentów systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Obecnie dostępnych jest kilkadziesiąt testów diagnostycznych. Dzięki wykorzystaniu biotechnologii znajdują coraz większe uznanie wśród aptek, pacjentów indywidualnych, lekarzy oraz personelu medycznego.
Oparte o metody immunologiczne testy służą do wykrywania / diagnozowania m.in:
- infekcji (Borelioza, Kiła, H.pylori, Malaria)
- stanów zapalnych/podłoża infekcji – ważne przed podjęciem decyzji o antybiotykoterapii (CRP)
- schorzeń układu pokarmowego (krew utajona w kale)
- markerów i czynników pojawiających się w chorobach nowotworowych (PSA, krew utajona w kale)
- hormonów płciowych (testy owulacyjne, menopauzalne, ciążowe)
- zaburzeń biochemicznych (glukoza, cholesterol)
- niewydolności lub uszkodzenia nerek (białko w moczu)
- stanu fizjologicznego wątroby (ALT, AST)
- zaburzeń endokrynologicznych (TSH)
- alergii i nietolerancji pokarmowych (przeciwciała IgE)
- nietolerancji glutenu (przeciwciała IgA przeciwko transglutaminazie tkankowej)
- jakości męskiego nasienia (ilość i jakość plemników)
Zawsze lepiej zapobiegać niż leczyć!
Samokontrola pacjentów jest dynamicznie rozwijającym się i bardzo istotnym elementem sektora opieki zdrowotnej, ponieważ zwiększa skuteczności profilaktyki oraz wczesnego wykrywania chorób.
Monitorowanie zdrowia i stanu organizmu za pomocą testów diagnostycznych do użytku domowego zwiększy prawdopodobieństwo identyfikowania problemów zdrowotnych we wczesnym etapie ich powstawania. W przypadku wielu chorób może być to aspekt decydujący o podjęciu szybkiej interwencji oraz zaważyć na naszym zdrowiu i życiu.
Wykonywanie testów diagnostycznych stanowi element profilaktyki i wstępną pomoc w rozpoznaniu schorzenia. Warto być świadomym i nie czekać na rozwój choroby.
Zadbaj o zdrowie badaj się regularnie!
Jak wykonać szybki test diagnostyczny w domu?
Bibliografia:
[1] Olczyk M., Bułaś L., Konieczny A.: Diagnostyczne testy medyczne w praktyce Farmaceutycznej, Diagnostyka, Tom 66,nr 5, 2010.
[2] Schabowski J., Nicer T., Mardarowicz G.: „Przyłóżkowe” szybkie testy laboratoryjne – przydatność w podstawowej opiece zdrowotnej. Forum Medycyny Rodzinnej 2008, 5: 358–364.
[3] Jaśkiewicz M.: Point-of-care testing– przyszłość nowoczesnej diagnostyki medycznej? Laborant,2014,8,34-41.
[4] Głodek A.: TESTY CIĄŻOWE WCZORAJ I DZIŚ, Nowiny Lekarskie 2008, 77, 5, 377–381.