Jak wygląda kleszcz? Larwa, nimfa i dojrzały kleszcz wbity w skórę

Jak wygląda kleszcz? Wbrew pozorom odpowiedź nie jest taka oczywista. Chociaż wiele osób kojarzy wygląd kleszcza – nie zawsze łatwo go rozpoznać. 

Kleszcz wbity w skórę nie zawsze jest duży i okrągły. Kleszcz w skórze może być prawie niewidoczny, ponieważ larwa i nimfa kleszcza są mikroskopijne – ale tak samo niebezpieczne! Sprawdź, jak rozpoznać kleszcza…

W rzeczywistości najczęściej atakują nas kleszcze, które są „głodne” – a przez to mają niewielki rozmiar i są trudne do rozpoznania. Wbita nimfa kleszcza wygląda jak ziarenko piasku i ciężko ją dostrzec “gołym okiem”.

Znanych jest ponad 800 gatunków kleszczy, z czego w Polsce występuje 20 z nich. Największe niebezpieczeństwo czyha ze stronu 2 gatunków kleszczy: kleszcza pospolitego oraz kleszcza łąkowego. Kleszcze w każdym ze stadiów rozwojowych muszą wyssać krew, aby móc przeobrazić się w postać dorosłego kleszcza.

U człowieka zakażenie boreliozą IgM może nastąpić zarówno poprzez ukąszenie dorosłego kleszcza, jak również ukąszenie nimfy lub larwy!

Cykl rozwojowy kleszcza trwa średnio 2-3 lata. W tym czasie każdy kleszcz przechodzi przeobrażenie – z jaj złożonych przez samicę wykluwa się larwa.

Larwa kleszcza po pierwszym żerowaniu przeobraża się w nimfę. Nimfa po kolejnym posiłku przeobraża się w postać dojrzałą.

Sprawdź, jak wygląda kleszcz w różnych fazach rozwoju

Larwa kleszcza – wykluwa się wiosną

Larwa kleszcza ma wymiary ułamka milimetra. Larwy bytują na ściółce leśnej, trawie i niskich krzewach. Larwa pobiera krew przez 2 do 5 dni. Po żerowaniu odpada i przekształca się w kolejne stadium, czyli nimfę.

Nimfa kleszcza – jak główka od szpilki

Młode osobniki (tzw. nimfy) mają niejednokrotnie mniej niż 0,5 mm, średnio osiągając 1 mm. Wbita nimfa kleszcza ma wielkość porównywalną do ziarenka maku lub główki od szpilki. Nimfa pobiera pokarm przez okres od 3 do 6 dni. Ich głównymi żywicielami są zwykle ptaki i ssaki, w tym ludzie. Larwa kleszcza oraz nimfa żerująca wiosną oraz wczesnym latem przechodzi przeobrażenie do dorosłej postaci kleszcza jeszcze w tym samym roku.

Postać dorosła – jak ziarenko sezamu

Dorosła postać kleszcza to tzw. imago. Samice kleszczy są największe – bez żerowania, głodne osiągają rozmiar do 3 mm. Samce kleszcza są mniejsze od samic – rosną do około 2,5 mm. Jest to wielkość porównywalna z ziarnkiem lnu czy sezamu.

Jak wygląda „najedzony” kleszcz

Najłatwiej rozpoznać najedzonego kleszcza, ponieważ podczas ssania krwi następuje charakterystyczny wzrost objętości jego ciała. Kleszcz po żerowaniu, pełny krwi zwiększa wielokrotnie swój rozmiar – przekraczając nawet 11-15 mm. Dojrzałe kleszcze mogą przetrwać bez pokarmu co najmniej rok – co powoduję, że pajęczaki są bardzo odporne na czasowe niedobory pokarmu.

Jak kleszcz namierza swoją ofiarę?

Szukając źródła krwi – kleszcz reaguje na różne bodźce pochodzące od żywiciela m.in.:

• oddech – wzrost stężenia dwutlenku węgla w otoczeniu
• wibracje, dotyk
• zapach człowieka lub zwierzęcia
• promieniowanie cieplne

Jak wygląda kleszcz wbity w skórę?

Kleszcz w skórze nie zawsze jest dobrze widoczny. Jeżeli zaatakuje nas larwa kleszcza lub nimfa – najczęściej na skórze widzimy tylko kropkę. Musimy się nieco bardziej przyjrzeć, aby gołym okiem zauważyć odnóża i zidentyfikować kleszcza.

Właśnie z powodu małych rozmiarów pasożyta wiele osób nie wie albo nie pamięta, że miało kontakt z kleszczem. Dodatkowo ślina kleszczy zawiera substancje znieczulające i spowalniające proces krzepnięcia krwi – ukąszenie kleszcza może więc być bezbolesne i niezauważone.

Do 50% pacjentów chorych na boreliozę zaprzecza ugryzieniu przez kleszcza podczas wywiadu. Czyli po prostu nie zauważyła momentu ukąszenia.

DOWIEDZ SIĘ: dlaczego nie zauważamy ugryzienia kleszcza

Mialeś kontakt z kleszczem – zbadaj się !

Nie każdy zdaje sobie sprawę z potencjalnego ryzyka jakie niesie za sobą ukąszenie kleszcza. Jeżeli zauważysz u Siebie kleszcza lub ślad po ukąszeniu – dla pewności po kilku tygodniach (najlepiej po 6) wykonaj badanie na boreliozę z krwi (przeciwciała IgM). Możesz je wykonać w laboratorium medycznym lub korzystając z testu na boreliozę z krwi oferowanego w aptekach. Test ma porównywalną skuteczność, co badanie przesiewowe ELISA.

Jak wykonać szybki test z apteki na boreliozę IgM?

Kleszcz w skórze może być przyczyną infekcji.

Test na boreliozę wykrywający przeciwciała IgM we krwi osoby badanej powinien zostać wykonany najlepiej po upływie 6 tygodni od momentu ukąszenia przez kleszcza.

Nierozpoznana borelioza jest bardzo groźną chorobą, która ma ciężkie powikłania i poważne konsekwencje zdrowotne. Nie lekceważ ukąszenia kleszcza oraz objawów wczesnej boreliozy – zbadaj się!